V1-普通形／V1 た／N  →  の  ＋  とおりに  V2

意味:

  Làm gì…theo…; Làm gì…đúng theo…

説明:

☞   Dùng để diễn tả bằng chữ viết, lời nói, động tác v.v (Động từ 2) một việc gì đó theo đúng như đã nghe, nhìn, đọc hoặc học v.v (Động từ 1). Động từ 1 để ở thể nguyên dạng nếu động tác mà nó biểu thị sẽ được thực hiện trong tương lai, hoặc để ở thể たnếu động tác đã được thực hiện.

☞   Dùng để biểu thị một động tác nào đó được thực hiện theo đúng nội dung đã được biểu thị trong danh từ.

Vている／Vた   ＋   ところに／ところへ

意味:

  Trong lúc…

説明:

☞   Sử dụng cho trường hợp diễn tả sự việc xảy ra làm thay đổi, biến đổi tình hình sự việc ở một giai đoạn nào đó.

☞   Và thường sự việc xảy ra làm cản trở, quấy rầy tiến triển sự việc (như ví dụ 1,2); Cũng có trường hợp làm thay đổi hiện trạng theo hướng tốt (như ví dụ 3)

 ～もの

意味:

  Vì~

 A:  Lại đi ra ngoài nữa sao.

 B:  Vâng, vì cậu Yoshida cũng đi nữa mà.

説明:

☞ Diễn tả lý do biện minh tính chính đáng của mình và đặt ở cuối câu văn.

☞ Phụ nữ hay bọn trẻ thường sử dụng trong cuộc hội thoại.

☞ Hay sử dụng cùng với 「だって」

注意:

 Có khi biến âm thành 「もん」và cả nam lẫn nữ cũng sử dụng được nhưng đối tượng sử dụng là những người trẻ tuổi để diễn tả lý do biện minh cho chính mình.

 V-普通形／Aい／Aな  +   ものか

意味:

  Vậy nữa sao…

説明:

☞ ～ものか: Cách nói cảm thán: Có chuyện đó nữa sao/có chuyện vô lý vậy sao.

☞ Thường dùng trong văn nói và hay được chuyển thànhもんか

☞ Hoặc chuyển thành ものだろうか

Vる（可能形）／V-う・よう形   ＋   ものなら

意味:

  Nếu~

説明:

 ～ものなら: Nếu ~  (dùng khi hi vọng vào một điều khó thực hiện hoặc là ít khả năng thực hiện – cách nói lạnh lùng)

注意:

 Hay dùng với các động từ mang ý chỉ khả năng. Trong hội thoại có khi dùng ［もんなら］

  Khi nhìn con ốm, nếu mà ốm thay được thì tôi cũng muốn thay.

V／Aい／Aな／N修飾型  ＋  ものの

意味:

  Mặc dù...nhưng mà~

説明:

 ～ものの: Dù là ~ ; nói ~ là đương nhiên nhưng mà không có kết quả tương ứng

V1-普通形／V1ない  ＋  ようにV2

意味:

  Để làm gì đó…

説明:

Động từ 1 biểu thị một mục đích hoặc mục tiêu, còn động từ 2 biểu thị hành động có chủ ý để tiến gần tới hoặc đạt tới mục tiêu hoặc mục đích đó.

注意:

 Trước「～ように」là động từ biểu thị chủ ý (động từ thể khả năng, 「わかります」、「見えます」、「きこえます」、「なります」ở thể nguyên dạng hoặc thể phủ định.

Vる／N   →   の  ＋  ために

意味:

 Để~, cho~, vì~

説明:

 Mẫu câu này biểu thị mục đích.

注意:

Sự khác nhau giữa「～ように」và「～ために」đó là khi dùng「～ように」thì động từ không biểu thị chủ ý được dùng. Còn trong trường hợp của「～ために」thì động từ biểu thị chủ ý được dùng.

Tôi để dành tiền để mở cửa hàng riêng của mình.

Tôi để dành tiền để có thể mở cửa hàng riêng của mình.

V-普通形／Vた／Vない／Aい／Aな／N  →  の＋  場合に

意味:

  Trường hợp, khi…

説明:

 Là cách nói về một trường hợp giả định nào đó. Phần tiếp theo sau biểu thị cách xử lý trong trường hợp đó, hoặc kết quả xảy ra. Phần đứng trước「ばあいは」là động từ, tính từ hoặc danh từ. Vì「ばあい」là danh từ nên cách nối nó với từ đứng trước tương tự như cách bổ nghĩa cho danh từ.

 Vた  →  たほうがいい／ Vない  →   ないほうがいい

意味:

  Nên~, Không nên~

説明:

 Dùng để khuyên nhủ, góp ý cho người nghe.

注意:

 Động từ có thể dùng ở dạng từ điển, nhưng dạng phủ định thì chỉ có thể dùng 「...ない」không sử dụng công thức 「ないかったほうがいい」

Không nên nói chuyện với người ấy

 普通形   ＋   んです

意味:

  …(Đấy)/ vì…

説明:

Dùng để giải thích một sự thật hay đưa ra lý do.

注意:

Là dạng lịch sự của 「んだ」. Cũng nói là「のです」

 Vì ngon quá nên tôi đã lỡ ăn hết.

 Xin lỗi tôi tới trể. Vì nửa đường tôi bị kẹt xe.

～ すぎる（すぎます）

Vます／Aい → い／Aな → な  ＋  すぎる

意味:

  Quá…

説明:

  Biểu thị sự vượt quá giới hạn cho phép của một hành vi hoặc một trạng thái. Chính vì thế, thông thường mẫu câu được dùng để nói về những điều không tốt.

注意:

Thường mang ý nghĩa tiêu cực.

Sở dĩ thị lực của trẻ bị giảm là do chúng xem ti vi quá nhiều.

～ V可能形ようになる

 V-可能形  ＋  ようになる

意味:

  Đã có thể~

説明:

 Diễn tả sự có khả năng, đã bắt đầu có thể làm một việc gì đó ~.

Vる  ＋  ようになる

意味:

  Bắt đầu ~

説明:

 Diễn tả việc bắt đầu một hành động, một việc gì đó.

 Vる／Vない  ＋  ようにする

意味:

  Sao cho ~, Sao cho không ~

説明:

Cố gắng để ~, Cố gắng không để ~.

Vたばかり

意味:

 Vừa mới (làm gì)

説明:

☞Dùng để thể hiện một hành động vừa mới kết thúc trong thời gian gần so với hiện tại.

☞Mẫu câu này biểu thị một việc gì đó xảy ra cách thời điểm hiện tại chưa lâu (theo cảm nhận của người nói). Khoảng thời gian thực tế từ lúc sự việc đó xảy ra đến thời điểm hiện tại có thể dài ngắn khác nhau, nhưng nếu người nói cảm nhận khoảng thời gian đó là ngắn thì có thể dùng mẫu câu này.

注意:

Trong văn nói, có thể chuyển thành “ばっか”.

Vたばっか

Có lẽ nào, bây giờ mới dậy đó hả?

V辞書形  ＋  ようになる

意味:

 Trở nên, trở thành

説明:

Dùng để thể hiện một sự biến đổi, thay đổi.

注意:

☞Thường dùng với động từ thể khả năng hoặc tự động từ thể hiện khả năng.

V可能形／見える、わかる、聞こえるなど ＋ ようになる

Vì anh Tanaka đã chỉ cho nên giờ cũng đã hiểu rồi.

☞Thể phủ định nối tiếp, thể hiện sự biến đổi phủ định.

Ｖないように→なくなる

Vì toà nhà cao đã xây lên nên trở nên không thể nhìn thấy núi từ cửa sổ nữa.

～ ことになる

Ｖる・Ｖない　　＋　ことになる

意味:

 Được quyết định là, được sắp xếp là, trở nên

説明:

☞Dùng khi thể hiện sự việc đã được quyết định, sắp xếp rồi.

☞Dùng khi muốn nói rằng: từ một tình huống nào đó thì suy ra đương nhiên là như thế.

注意:

☞Mẫu câu thường xuyên được sử dụng vì khi thể hiện ý nghĩa được quyết định thì không nhất thiết phải có người/nhân tố đã ra quyết định trong câu.

☞Đối với ý nghĩa “trở nên” thì phía trước thì có tình huống giả định hoặc giải thích lý do cho sự đương nhiên đó.

とても　Ｖない

意味:

 Không thể nào mà

説明:

Dùng để thể hiện một cách mạnh mẽ rằng không thể nào làm được việc gì đó.

注意:

☞Động từ chính thường được chia ở thể khả năng hoặc là tự động tự chỉ khả năng.

とてもV可能形ない／見えない、わからない、聞こえないなど

 Cách giải thích của anh ta tệ quá nên rất không hiểu gì cả.

普通形[Ａな、Ｎだ]　らしい

意味:

 Có vẻ là, dường như là, nghe nói là

説明:

Dùng để thể hiện lại những gì người nói nhìn thấy, nghe thấy, cảm nhận thấy.

注意:

☞Dùng để biểu hiện sự suy luận chắc chắn từ thông tin đã nghe được về chủ đề, chứ không hẳn chỉ là truyền đạt lại thông tin.

♦ Ví dụ:

 Cái người kia là gì vậy? Trông có vẻ là bạn của Yuki.

☞“らしい”còn được dùng sau một số danh từ để thể hiện hành vi, tính cách của con người.

Ｎらしい＝子供らしい、女らしい、男らしい、大人らしいなど

 Mới có 5 tuổi thôi nhưng cách nói chuyện thì không có vẻ con nít đâu.

Vて　はじめて

意味:

 Rồi thì mới, sau khi…rồi thì mới…

説明:

Dùng để thể hiện trong trường hợp: Sau khi thực tế làm gì đó (việc mà trước đó chưa làm) rồi thì mới trở nên một trạng thái khác.

Vない　→　ないで

意味:

   Xin đừng ~

説明:

Hầu hết chỉ dùng trong câu mệnh lệnh, yêu cầu.

 普通形　＋　によって

意味:

  Do, vì, bởi, tùy vào

説明:

☞ Dùng để biểu thị nguyên nhân, lý do.

☞ Dùng để thể hiện chủ thể của hành động.

☞Dùng để biểu thị phương pháp, cách thức.

普通形　＋　のような

意味:

  Giống như, như là ~

 普通形　～ば～ほど

意味:

 Càng ~ thì càng ~

説明:

 ～Có thể dùng là ～たら／なら～ほどvới danh từ (～たら／～なら) và động từ (～ら)

 N／Ｖて　＋　ばかり　　

意味:

  Toàn, chỉ ~

N～は～で有名　 

意味:

  Nổi tiếng với, vì ~

 N　＋　を始め      

意味:

  Trước tiên là, trước hết là

説明:

Cách nói đưa ra một cái điển hình để trình bày nội dung sự việc.

 N　＋　的   

意味:

  Mang tính~

Nは　～くらいです       

意味:

  Khoảng cỡ, đến mức, như là…

説明:

 Chỉ mức độ của trạng thái.

 Vます／Vて

＋ さえ（すれば）

 Aい＋く　

Aな＋で  

＋さえ（あれば・いれば・なれば）

意味:

  Chỉ cần, ngay cả, thậm chí~

説明:

Khi dùng mẫu câu này dùng để nhấn mạnh từ trước nó với ý nghĩa chỉ cần, ngay cả, thậm chí.

Vる／Aい／Aな／N  ＋  ほど      

意味:

  Đến mức, nhất là, như là

説明:

Với hình thức 「AほどBだ」mẫu câu này diễn đạt ý  “mức độ của A tăng thì mức độ của B cũng tăng theo”

 Vた  ＋  まま     

意味:

  Cứ để nguyên, vẫn giữ nguyên tình trạng.

説明:

Diễn tả tình trạng không thay đổi, tiếp tục chuyện giống y như vậy.

～わざわざ  

意味:

  Có nhã ý, có thành ý

説明:

 Là trạng từ thường được dùng để chỉ sự mất công sức làm việc gì đó và thể hiện sự cảm ơn, biết ơn.

 普通形  ＋  としたら　

意味:

  Giả sử, nếu cho rằng…

説明:

 Thể hiện mong muốn giả định.

 Vた  ＋  ものだ　  

意味:

  Thường hay…

説明:

Dùng để hồi tưởng bao gồm tâm trạng, cảm xúc về những sự việc được thực hiện theo thói quen trong quá khứ.

Vます(ます)

＋   たて ＋ のN　

＋   たてです。

意味:

  Vừa mới…

説明:

☞ Thể hiện ý nghĩa vừa làm gì đó thông qua hình thức động từ liên dụng.

☞ Động từ có thể sử dụng cho mẫu câu này được hạn chế.

注意:

Trường hợp động từ sau đây không dùng được cho mẫu câu này.

Quyển sách vừa đọc.

 Vる／Vない／Aい／Aな／N  ＋  ぐらい    

意味:

  Đến mức, đến độ, khoảng cỡ…

説明:

Biểu thị mức độ trạng thái.

 ～かえって    

意味:

  Ngược lại, trái lại

説明:

Diễn tả kết quả sự việc ngược lại với kết quả dự đoán, mục đích.

 Nには～の～がある

意味:

  Đối với…sẽ có

説明:

Dùng để nhấn mạnh chủ thể có những đặc điểm riêng biệt, chủ thể đó có thể là người, đồ vật, sự việc.